La frauga ambruxada

PUB.

Qua, 26/04/2006 - 11:02


Era un home simpres, un cachico rudo. Tenie ua altura mediana, algo gordico, mas rijo i fuorte. Piel morena, bigote yá meio rúcio. Tenerie para ende cinquenta anhos. Daba gusto oubi-lo.

Ne l eimbierno, cun la niebe acá fuora ponendo todo sereno, era na frauga, cun la calor de la fornalha, que las palabras ganhában outro sabor quando debedidas cun outros que puli gastában parte desse tiempo de nun fazer nada. Dous de ls homes amponien-se para ampeçar a malhar l fierro inda caliente, obrigando-lo a tomar outras formas. Chiçpaba por to ls lhados, mantenendo a todos cun atento, nun fúran a salir deili cun la roupa queimada.
- Á Outábio! hoije stais tan calhado?
- Stou, stou!... Ye la mulhier. Çque la filha mais nuoba se casou, quedou sola i nun trai buona cara. Siempre tubo aqueilha manha de las rezas, molhando granos de trigo an azeite caliente, fazendo cruzes i ouraçones. Sanaba todos ls males, uolhos anflamados, alergies, delores adondequiera que fússen. Buono, esso yá eilha faç hai muitos anhos i you nunca m’amportei. L porblema ye que agora passa-me l mais de las nuites naquilho.
- I fican por alhá las pessonas até tan tarde?
- Nó! L que inda ye pior porque agora faç las rezas eilha sola. La nuite atrasada fui-se a la cama pulas trés de la manhana. You fiç de cuonta que drumie, mas acabei por nun drumir quaije nada. Anda-me mui fraca i sin fuorças.
L fierro salie an brasa, mas l zambaraço naquel die era pouco. Até las cuontas que tamprában las tardes fries éran menos beciosas. An casa, la mulhier nun l’oubie i, muita beç, cenaba el solo cun l’amanaça de que se eirie pa la casa de la filha se el la cuntreriasse. Dezie que le andában a fazer mal, cousa de bruxedo, i agora nun tenie çcanso.
- Á mulhier!, essa cousa de bruxas ye todo mintira.
- Ye mintira porque inda nenhua te fizo malo oulhado. Mas nun fagas caçuada, porque naide stá lhibre, ou yá te squeciste de l Umberto que an menos de dues sumanas se morriu?!
Outábio achou que l melhor era calhar-se. Mas l causo de la tie nun se l zapegaba i nin mesmo na frauga se lhibraba desses pensamientos. L raio de l home, esse tal Umberto, sin que naide disse por nada, un die sentiu-se malo i bai deili solo saliu de casa pa l semitério. Bien se acendírun candeias de azeite, mas nunca mais naide quijo ir a bibir pa la casa que fura del, adonde se dezie que aparecien lhuzes i bozes pula nuite.
Outábio fura siempre um home lhibre de crenças, talbeç por tener tanta an casa. Ua nuite habie de ir a la tal casa, para ber cun sous uolhos las tales lhuzes i bozes. Staba resolbido i nua nuite destas eirie alhá, porque aquilho ampeçaba-le a dar buolltas a la cabeça. Naqueilha nuite fazie biento i la lhuna biajaba pul meio las nubres. Outábio bai-se arrimando a la casa sin jinelas, puorta meio botada abaixo, i bei de beç an quando ua lhuç, anque froixa, que anda pula casa. Pára. Bozes nun oube, mas aqueilha lhuç de beç an quando aparecie de qualquiera lhado cumo que a beilar pula casa. Anda Outábio, achega-te, anima-se el, para beres d’adonde ben la lhuç. Yá a l’antrada de la puorta, al spreitar por un buraco, la lhuç passou-le puls uolhos i nistante quedou ciego, mas lhougo a seguir zaparciu. Staba çfeita la bruxarie i l mistério: çpindurado nua parede habie un speilho que, quando abanaba cul aire, debolbie la lhuç de la lhuna.
A soutordie, quando staba a abrir la puorta de la frauga, biu un papel cun ua cruç na puorta. Abriu-la debagar i lhougo a seguir arreparou noutra cruç, eili no cabo dun de ls malhos ancostados a la çafra. Malo, pensou Outábio. Acendiu la frauga i l carbon hoije chiçpaba para todos ls lhados, parecie que tenie l demonho andrentro. Anquanto chiçcaba l fuogo, biu outra cruç na drobra de l fol, quedando algo ambaralhado. Iba a deixar la frauga, quando Jerónimo apareciu a la puorta i, nua boç de quien sconde algo, le diç:
- Que cara ye essa home, parece que biste las bruxas!
- Á almanecha, agora ye que you antendi porque te cháman l judiu.
Válter Deusdado